لطایف قرآنی

مهمان زیرک

در بغداد میهمانی به خانه شیخی آمد. شیخ به مرید خود گفت: «ویطعمون الطعام». (سوره ی انسان، آیه ی8) «به فکر غذا باش» مرید گفت: «وجوه یومئذ ناضرة». (سوره ی قیامت، آیه ی22) «با کمال میل اطاعت می کنم» شیخ گفت: «هل أتاک حدیث الغاشیة». (سوره ی غاشیه، آیه 1) مرید زین اسب را برداشت تا به بازار برد و بفروشد. از قضا بادی شدید وزیدن گرفت و زین را در شط انداخت. نا امید برگشت. شیخ چون مرید را دست خالی دید، گفت: «إذا وقعت الواقعة». (سوره ی واقعه، آیه ی1) واقعه و اتفاقی رخ داد! مهمان که مردی تیزهوش و زیرک بود، فوراً دست به دعا برداشت و گفت: «اللّهم ربّنا أنزل علینا مائدة من السمآء». (سوره ی مائده، آیه ی 114) «خداوندا! روزی ما را از آسمان فرو فرست»

دو سه روزی

خداوند در قرآن دنیا را به «شکوفه» تشبیه کرده است: «ولا تمُدّنّ عینیک الی ما متّعنا به أزواجاً منهم زهرة الحیاة الدنیا». (سوره ی طه، آیه ی131)

تازگی شکوفه، دو سه روزی بیش نیست و به اندک فرصتی پژ مرده می شود و نابود می گردد. مال دنیا نیز این گونه است، به اندک مدتی یا پایمال می شود و یا به دیگری منتقل می شود.

خوردنی ها

درباره ی این آیه: «یا أیها الرّسل کلوا من الطّیبات واعملوا صالحاً». (سوره ی مؤمنون، آیه ی51)

خواجه عبد اللّه انصاری می فرماید: لقمه تخم عمل است و عمل ثمر آن، هر چه تخم پاکیزه تر، ثمرش بهتر و خوبتر خواهد بود.

هر کسی را بهر کاری ساخته اند

خداوند تبارک و تعالی هفت نفر از انبیا را به هفت علم مخصوص گردانید:

1. حضرت آدم را «علم اسما» کرامت فرمود: «وعلم آدم الأسماء کلّها». (سوره ی بقره، آیه ی31) که علم آدم سبب اعزاز و اکرام و سجده و تحیت برای او شد.

2. حضرت یوسف را «علم تعبیر» کرامت فرمود: «ربّ قد آتیتنی من الملک وعلّمتنی من تأویل الأحادیث». (سوره ی یوسف، آیه ی10) که علم یوسف سبب ملک و مکنت او گردید.

3. حضرت خضر را «علم فراست» تعلیم داد: «وعلّمناه من لدنّا علماً». (سوره ی کهف، آیه ی65) که علم او باعث تعلیم موسی و استادی برآن حضرت گردید.

4. حضرت داود را «علم زره سازی» تعلیم فرمود: «و علّمناه صنعة لبوس لکم». (سوره ی انبیا، آیه ی80) که علم آن حضرت سبب بدست آوردن ریاست و خلافت گردید.

5. حضرت عیسی را «علم توراة و حکمت» داد: «ویعلّمه الکتاب والحکمة والتّوراة». (سوره ی آل عمران، آیه ی48) علم او سبب زوال تهمت و رفع ملامت گردید.

6. حضرت سلیمان را «علم منطق الطّیر» عطا فرمود: «علّمناه منطق الطّیر». (سوره ی نمل، آیه ی16) علم آن حضرت سبب استیلای وی به کل مملکت شد.

7. و به حضرت محمد (ص) «علم شرایع و حکمت» تعلیم داد: «وعلّمک ما لم تکن تعلم». (سوره ی نساء، آیه ی113) و علم آن حضرت سبب شفاعت کلیه خلق گردید. «ولسوف یعطیک ربّک فترضی». (سوره ی ضحی، آیه ی5)

دوتای دیگر

اسامی بهشت در آیات عبارتند از:

1. «فردوس» چنانچه در سوره ی کهف، آیه ی107می فرماید: «إنّ الّذین ءامنوا و عملوا الصّالحات کانت لهم جنّات الفردوس نزلا؛

2. «عدن» چنانچه در سوره ی مریم، آیه ی6 می فرماید: «جنات عدن التی وعد الرحمن عباده بالغیب….

3. «خلد» چنانچه در سوره ی فرقان، آیه ی 155 می فرماید: «قل أذلک خیر أم جنة الخلد التی وُعِدَ المتقون….

4. «مأوی» چنانچه در سوره ی سجده، آیه ی19می فرماید: «أمّا الّذین ءامنوا و عملوا الصّالحات فلهم جنّات المأوی نزلاً…؛

5. «دار سلام» چنانچه در سوره ی یونس، آیه ی25 می فرماید: «واللّه یدعوا الی دار السلام؛

6. «دار قرار» چنانچه در سوره ی مؤمن، آیه ی39 می فرماید: «وانّ الآخرة هی دار القرار»؛

7. «نعیم» چنانچه در سوره ی واقعه، آیه ی11 و12 می فرماید: «اولئک المقربون. فی جنات النعیم».

منبع : مجله  بشارت > فروردین و اردیبهشت 1383، شماره 40  ، صفحه 67