حکم لازم الاجرادر زمان خلافت مأمون، شخصی خلافی کرد. امر به گرفتاریش شد. او فرار کرد، برادرش را گرفتند و نزد مأمون آوردند. مأمون به او گفت: برادرت را حاضر ساز و گرنه تو را به جای او به قتل خواهم رساند. آن شخص گفت: ای خلیفه! اگر سرباز تو بخواهد مرا بکشد و تو حکمی بفرستی که مرا رها کند، آیا آن سرباز مرا آزاد می کند یا نه؟! |
طفیلی و قرآناز طفیلی پرسیدند: کدام سوره برای تو شگفت انگیز است؟ گفت: سوره مائده! (مائده به معنی سفره آراسته از غذا است) پرسیدند: کدام آیه؟ گفت: آیه: «ذرهم یأکلوا او یتمتعوا؛ بگذار آنها بخورند، و بهره گیرند»! (سوره حجر، آیه 3) گفتند: دیگر کدام آیه؟ گفت: آیه: «...ادخلوها بسلام آمنین؛ داخل این باغها شوید با سلام و امنیت» . (سوره حجر، آیه 46) باز هم گفتند: پس از آن، کدام آیه را دوست داری؟ گفت: آیه: «و ما هم منها بمخرجین؛ و هیچگاه از آن اخراج نمی گردند»! (سوره حجر آیه 48) |
تواضع امامحسن بن علی(ع) راگذری بربینوایان افتاد که پاره های نان پیش روداشتند و می خوردند. امام را دعوت به طعام خویش نمودند. امام با آنان نشست و خورد. آنگاه سوار بر مرکب شد و فرمودند: «اِنَّ اللّه لا یحِبُّ مَن کانَ مُختالاً فَخُوراً؛ همانا که پروردگار، متکبر فخر فروش را دوست ندارد» (سوره نساء، آیه 36). |
پاسخ دندان شکنروزی یک یهودی به حضرت علی(ع) گفت: هنوز پیامبر شما را دفن نکرده بودند که اختلاف در میان شما پیدا شد. حضرت فرمود: اختلافی که در میان ما پیدا شد از فراق او بود نه در دین او، حال آنکه پاهای شما هنوز از گل و لای نیل خشک نشده بود که به پیغمبر خود گفتید: «اجْعَلْ لَنا اِلهاً کَما لَهُمْ آلِهَة؛ برای ما خدایی پیدا کن همچنان که بت پرستان را خدایانی است.» آن یهودی از این جواب منفعل شد. |
غرق حتمییکی از اکابر به صاحب عبّاد رقعه ای نوشت در شفاعت و حمایت ظالمی که مستوجب قتل شده و قتل وی براین وجه قرار یافته بود که او را در حوض آب، مکرّر غوطه دهند تا وقتی که بمیرد؛ صاحب عبّاد در جواب رقعه آن بزرگ، این آیه را نوشت: «ولا تُخاطبنی فی الّذین ظَلَموا إنَّهُم مُغرَقون؛ در مورد (خلاص) آنها که ظلم کردند با من خطاب مکن که ایشان غرق شوندگانند.» سوره هود، آیه 37. |
پیشنماز و اعرابییکی نماز می خواند و در نماز، سوره نوح را پس از حمد می خواند. در همان آیه اول «اِنّا اَرْسَلْنا نُوحاً»* (ما نوح را فرستادیم) باز ماند و بیش از آن به یاد نیاورد. اعرابی که حوصله اش سر رفته بود، گفت: «اگر نوح نمی رود، دیگری را بفرست و ما را باز رهان» *ـ سوره نوح(71)، آیه1. این را که نمی داند، آن را هم نمی داند |
استجابت دعای مضطرپیر زنی به نزد جنید بغدادی آمد و گفت: مدتی است که پسرم از خانه رفته و خبری از او ندارم. بیش از این برفراق و دوری او نمی توانم صبر کنم. جنید گفت: «علیک بالصبر»؛ صبر پیشه کن! |
ادعای پیغمبریشخصی که واحدالعین بود، به کسی که ادعای پیغمبری می نمود برخورد گفت: دلیل آنکه می گویی تو پیغمبر هستی چیست؟ چه معجزه ای داری؟ گفت: معجزه من این است که الان چشم سالم تو را بیرون می آورم و آن وقت از خداوند مسئلت می کنم که هر دو چشم تو را کاملاً شفا داده، از هر دو چشم بینا شوی. گفت: لازم نیست آمنّا و صدّقنا. |
آزادکردگان خداروایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله که فرمود، خلقان در قیامت بر طبقات باشند، بعضی آنان باشند که بی حساب و کتاب به بهشت روند، و آن، پیغمبران باشند، و دیگران را حساب کنند. آن را که حَسَنات بیش از سیّئات باشد به بهشتش بَرَند و آن را که در مقابل و برابر باشد، خدای تعالی فرماید تا مدتی در عرصاتِ قیامتش بدارند، و آنگه به بهشتش برند. |
داددهی و دادخواهیچون نوشروان به پادشاهی بنشست، یونان دستور به وی نامه ای نبشت و گفت: ای ملک! کار ملوک بر سه حال است: یا داد دهد و داد نخواهد و این فضل است و پایگاه بزرگان است و یا داد دهد و داد بخواهد و این عدل است و درجه میانه است و یا داد ندهد و داد بخواهد و این درجه جور است. اکنون بنگر تا تو را کدام آرزوست، اختیار کن و دانم که ملک جز آن اختیار نکند که شاعر گفت:
روزی عبداللّه طاهر پدر را گفت: «تو چه گویی این دولت در خاندان ما چند باشد؟» گفت: «چندان که این بساط داد در ایوان ما گسترده است». |
