لطیفه بخوانید،لطیفه بگویید

توصیف خلیفه

در منزل والی بصره، بین بهلول و عمر بن عطاء عدوی مناظره ای صورت گرفت. پس از بحثهای زیادی که انجام شد، عمر عدوی از بهلول پرسید: «امام تو کیست؟».

بهلول گفت: «سَبَّحَ فی کفِّهِ الحِصی و کَلَّمَهُ الذِّئْبُ اذا عَوی و رُدَّتِ الشّمْسُ لَهُ بَیْنَ المَلأ و أَوْجَبَ الرَّسُولُ عَلَی الخَلْقِ لَهُ الوِلاء، فذلک امامی و امام البریّات». یعنی امام من کسی است که سنگریزه در کف دستش تسبیح گفت و گرگ با او صحبت کرد و خورشید به خاطر او برگشت و حضرت رسول صلی الله علیه و آله ولایت او را بر تمام خلق، واجب کرد. او امام من و امام همه جهانیان است.

عدوی گفت: «وای بر تو! آیا هارون الرشید را به عنوان امام و خلیفه، قبول نداری؟»

بهلول گفت: «وای بر تو ای ملعون! یعنی تو می گویی هارون الرشید، فاقد این اوصاف است؟ پس تو دشمن خلیفه هستی و به دروغ، او را خلیفه می دانی».

و با این ترفند، او را رسوا نمود و والی، عدوی را از مجلس بیرون کرد.⁽¹⁾

پیامبر خوش ذوق

مردی را که ادعای نبوّت می کرد، نزد هارون الرّشید بردند. هارون پرسید: «معجزه ات چیست؟» گفت: «هر چه بخواهی». هارون گفت: «این چند نوجوان بی ریش را که در مجلس حضور دارند، ریش دار کن». گفت: «حیف است که این صورتهای زیبا و نیک را زشت کنم. اگر بخواهی، تو را بی ریش می کنم».⁽²⁾

خطبه در چاه

روزی، متوکّل به همنشینان خود گفت: «از مطاعنی که به عثمان، نسبت داده می شود این است که وقتی ابوبکر خلیفه شد و از منبر بالا رفت، یک پله پایین تر از جایگاه پیامبر صلی الله علیه و آله نشست؛ و وقتی عمر خلیفه شد، یک پله پایین تر از جایگاه ابوبکر نشست. ولی هنگامی که عثمان به خلافت رسید، احترام پیامبر صلی الله علیه و آله و خلفا را رعایت نکرد و در بالاترین نقطه منبر جلوس نمود».

یکی از حضّار گفت: «پس عثمان، حق زیادی بر گردن شما دارد. زیرا اگر او سنّت شیخین را نمی شکست و هر یک از خلفای بعد او، یک پله پایین تر می آمدند، حالا می بایست شما در درون چاه، برای ما خطبه می خواندید».⁽³⁾

پیامبر زن

در زمان خلافت الواثق باللّه، زنی را به جرم ادعای نبوّت، دستگیر کردند و به نزد خلیفه بردند. خلیفه پرسید: «آیا تو قبول داری که محمّد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیامبر و فرستاده خداست؟» گفت: «بله». خلیفه گفت: «مگر ایشان نفرموده اند که لا نَبِیَّ بَعْدی».

زن گفت: «آری، ولی ایشان نگفتند: لا نَبِیَّةَ بَعْدی».⁽⁴⁾

فرعونِ پیامبر

به مردی گفتند: «نام پیامبرانی را که در قرآن آمده، بگو». گفت: «موسی، عیسی، یحیی،... فرعون». گفتند: «فرعون که پیامبر نبود». گفت: «او ادعای خدائی داشت؛ شما او را به اندازه یک پیغمبر هم قبول ندارید؟!».

لای نبیّ

مردی ادّعای پیامبری کرد. گفتند: «دلیل نبوت تو چیست؟».

گفت: سخن محمد بن عبدالله که گفته است «لا نَبِیَّ بَعْدی» و من «لا» هستم.

سیاست علم الهدی

مرحوم سید مرتضی رحمه الله که در زمان خود، مرجعیت شیعه را به عهده داشت، عازم زیارت خانه خدا شد. علما و مجتهدین عراق، خواستند در این سفر، همراه سید باشند. سید نیز به این شرط همراهی آنها را پذیرفت که همه آنها لباس روحانیت را کنار بگذارند و در این سفر، با لباس عادی و به عنوان خدمه، آشپز، اسطبل دار و... با او همراه شوند.

همه پذیرفتند و راهی شدند و در میان آنها، فقط خود سید مرتضی معمّم بود.

وقتی وارد مکّه شدند، علمای مخالف شیعه، از سید مرتضی خواستند تا مجلس مناظره ای با هم تشکیل بدهند و در مورد مذهب حقّه و دیگر مسائل علمی، بحث و تبادل نظر کنند. سید نیز از این پیشنهاد، استقبال کرد.

در روز مناظره، سؤال بسیار مشکل و پیچیده ای از سید پرسیدند. سید پوزخندی زد و گفت: «جواب این سؤال، بسیار واضح و روشن است؛ به طوری که اسطبل دار من هم می تواند به آن جواب دهد». سپس اسطبل دار را احضار کرد و از او خواست که جواب مسئله را بازگو نماید. او نیز به نحو احسن، جواب مسئله را گفت و رفت. سؤال دیگری پرسیدند. این بار، سید جواب مسئله را به آشپز ارجاع داد و او نیز، به طور کافی و وافی، سؤال مطرح شده را پاسخ گفت. و همین طور، هر سؤالی که طرح می شد، سید به یکی از خدمه اش ارجاع می داد.

وقتی مخالفان، این منظره را دیدند، با خود گفتند: «وقتی اسطبل دار و آشپز سید مرتضی اینقدر با سواد و ملاّ باشند، پس خود سید چگونه است؟»

و این قضیّه، موجب اعزاز و احترام شیعه، در نزد مخالفان گردید.

علی علیه السلام و حوضش

آقائی بالای منبر گفت: «روز قیامت، علی علیه السلام در کنار حوض کوثر می ایستد و به شیعیان، آب می دهد. البته کسانی می توانند از آن آب بخورند که نماز بخوانند، روزه بگیرند، خمس و زکات بدهند، زنا نکنند، شراب نخورند، دزدی نکنند، دروغ نگویند، تهمت نزنند، غیبت نکنند و...».

یکی از مستمعین بلند شد و گفت: «اگر واقعا اینطور باشد که شما می گویید، پس علی علیه السلام می ماند و حوضش».

از سگ کمتر

مرد مسلمانی، وارد شهر یهودی نشین شد. مردی یهودی او را دید و گفت: «این روزها چقدر مسلمان بدینجا می آید! هم اکنون در این شهر، مسلمان از سگ بیشتر است».

مرد مسلمان با خونسردی گفت: «ولی در شهر ما، یهودی از سگ کمتر است».

پی نوشت:

1. مردان علم در میدان عمل، ج1، ص492.

2. ریاض الحکایات، ص124.

3. زهر الربیع، ص332.

4. ریاض الحکایات، ص124.

منبع:مجلات > علمی، خبری > مبلغان > اردیبهشت و خرداد 1384، شماره 66  : ، صفحه 104