حکایت ها و لطیفه های کوتاه اخلاقی ـ تربیتی
محاسبه نفس«از دانشمندی پرسیدند: چگونه ای؟ گفت: چگونه باشد کسی که هر روز، عمرش کم می شود و گناهش، زیاد!» عزت نفس«بزرگی گفته است: دوری جستن از کسی که به تو توجه دارد، سبب بی بهره ماندن تو از اوست و علاقه ورزیدنت به آن که به تو بی توجه است، نشانه خواری توست». تهذیب نفس«بزرگی گفته است: خداوند، شجاع را دوست دارد، اگرچه شجاعتش به اندازه کشتن ماری باشد و مقصود از مار، چیزی نیست جز مار نفس».
مولوی «از عارفی پرسیدند: چرا مدح گرسنگی گویی؟ گفت: اگر فرعون، گرسنه می بود، هرگز «أَنَا رَبُّکُمُ اْلأَعْلی» نمی گفت». عفو و گذشت«عارفی گوید: لذت عفو، بیشتر از انتقام است؛ زیرا عفو، لذت سپاس را در پی دارد و انتقام، پشیمانی را». توکل«گویند: شخصی بزرگی را دید، از او پندی خواست. آن بزرگ گفت: چه نیکوست شفقت توانگران بر درویشان، به علت طلب ثواب و از آن نیکوتر، تکبر درویشان بر توانگران است، به دلیل اعتماد فراوان بر کرم پروردگار». کردار نیک«آورده اند که در مجلسی، سه تن از حکیمان جمع شدند. فیلسوفی از روم، حکیمی از هند و بوذرجمهر که سومین آنان بود. سخنشان به اینجا رسید که سخت ترین چیزها چیست؟ رومی گفت: پیری و سستی، با فقر و تنگ دستی. هندی گفت: تن بیمار و اندوه بسیار. بوذرجمهر گفت: نزدیک بودن به اجل و دور بودن از حُسن عمل. همه حاضران این گفته را پذیرفتند». دوستی«عارفی گفت: برادر نیکوکار، برای تو از نفست سودمندتر است؛ زیرا نفس، تو را به بدی فرمان می دهد و برادر نیکوکار، تو را به کار خیر دعوت می کند». نیروی شکیبایی«بزرگی گفته است: به نیروی شکیبایی و یقین پسندیده، غم هایی را که بر تو فرود می آیند، از خود دور کن!» غفلت زدایی«علامه طباطبایی می گوید: ممکن است انسان گاهی از خدا غافل شود و خدا یک تب سخت و خطرناکِ چهل روزه به او بدهد برای اینکه یک بار از ته دل بگوید: «یا اللّه» و به یاد خدا بیفتد». دوراندیشی«بزرگی چنین گوید: برای آسان ساختن مصیبت ها و کم کردن سختی ها، راه های گوناگونی است. اگر مصیبت با دوراندیشی همراه شود و با عزم و اراده با آن برخورد کنند، رویدادش سبک می شود و از تأثیر و زیان آن می کاهد». ذکر و یاد خدا«عارفی روزی به اصحاب خود گفت: چه چیزی بهتر است؟ گفتند: ای شیخ ما، تو خود بگوی. گفت: دلی که در آن همه یاد خدا بُوَد». تقوا«عارفی به مراد خویش را گفت: مرا وصیتی کن! گفت: سفارش پروردگار را به همه پیشینیان و واپسینیان به تو گویم که فرمود: «لَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ إِیّاکُمْ أَنِ اتَّقُوا اللّهَ؛ ما به کسانی که پیش از شما به آنان کتاب داده شده و نیز به شما سفارش کردیم که پرهیزگار باشید.» (نساء:131)» منبع : فاطمه عسکری مجله طوبی > مهر 1386، شماره 22 ، صفحه 59 |