مشاعره بوعلی با ابو سعید نیشابوری

ابوسعید ابوالخیر نیشابوری، از مشهورترین و باحال‌ترین عرفاست. رباعی های نغز دارد. از وی پرسیدند: تصوف چیست؟ گفت: «تصوف آن است که آنچه در سر داری بنهی و آنچه در دست داری بدهی و از آنچه بر تو آید بجهی». با ابو علی سینا ملاقات داشته است. 

روزی بوعلی در مجلس وعظ ابوسعید شرکت کرد. ابوسعید درباره ضرورت عمل و آثار طاعت و معصیت سخن می‌گفت. بوعلی این رباعی را به عنوان اینکه ما تکیه بر رحمت حق داریم نه بر عمل خویشتن، انشا کرد:
ماییم به عفو تو تولّا کرده وز طاعت و معصیت تبرّا کرده
آنجا که عنایت تو باشد، باشد ناکرده چو کرده، کرده چون ناکرده
ابو‌سعید فی ‌الفور گفت:
ای نیک نکرده و بدیها کرده وانگه به خلاص خود تمنا کرده
بر عفو مکن تکیه که هرگز نبود نا‌کرده چو کرده، کرده چون نا‌کرده[1]

---

[1] . شهید مرتضی مطهری،مجموعه آثار، ج 14، ص 567.